Narsistin En Karanlık Oyunu: Üçgenleme

Narsisizm, çoğu kişinin bildiği gibi kısaca, kişinin kendisine aşık olma hâlidir. Ancak biraz daha derine inersek, narsistlik aslında düşük benlik saygısıyla şekillenen, kişinin benliğini koruma güdüsüyle ortaya çıkan bir kişilik bozukluğudur. Herkesin içinde narsist bir yan olabilir; ama bu, karakter özelliği seviyesinde kalır. Narsistik kişilik bozukluğu ise bu eğilimin hastalık hâline gelmesidir.

Ve işte bu hastalığa sahip kişilerin başvurduğu en karanlık manipülasyon tekniklerinden biri: narsistlik üçgenleme.

Narsistler, ilgi odağı olmama ihtimalinden yoğun bir korku duyarlar. Çünkü bu durum, onları en derin, en savunmasız gerçekleriyle, yani değersizlik hissiyle yüzleştirir. Bu gerçekle başa çıkamayan narsist, ilgiyi üzerinde tutmak için oldukça karanlık bir manipülasyon yöntemi kullanır: Üçgenleme.

Üçgenleme, genellikle yakın ilişkilerde, narsistin partneri, arkadaşı veya aile bireyinden aldığı değeri, onayı ve sevgiyi kaybetmemek için uyguladığı bir taktiktir. Yakın ilişki kurduğu kişinin karşısına bir rakip çıkarması esasına dayanır.

Narsisistler, üçüncü tarafı kullanarak mevcut partnerlerine karşı rekabet hissi yaratır. Bu üçüncü taraf; bir eski sevgili, potansiyel bir partner, bir arkadaş, bir aile üyesi ve hatta bir meslektaş olabilir. Üçgenleme genellikle iki şekilde kendini gösterir:

• Açık Üçgenleme (Overt Triangulation): Narsist, üçüncü tarafla olan etkileşimlerini kasıtlı olarak abartır veya sergiler. Örneğin, sürekli olarak eski sevgilisinden ne kadar harika bahsetmesi gibi.

  
  

• Gizli Üçgenleme (Covert Triangulation): Daha incelikli ve manipülatiftir. Narsist, partneri hakkında üçüncü tarafa şikâyet ederek veya partneri hakkında üçüncü tarafla bir sır paylaşarak bir bağ kurar ve partneri dolaylı şekilde manipüle eder.

Bunu romantik ilişkiler üzerinden açıklayalım: Diyelim ki bir ilişkiniz var. Bu ilişkide sürekli olarak üçüncü kişilerle kıyaslandığınızı ya da üçüncü kişilerin her an ilişki dinamiğinize bir tehdit oluşturabileceğini hissedersiniz. Çünkü narsist, size şöyle şeyler söyleyebilir: "Bugün ofisteki Ayşe bana çok uzun baktı. Sanırım benden hoşlanıyor." Veya daha da karanlık bir senaryoda, narsist size başka birinden hoşlandığını açıkça söyleyebilir. Bu durumda partner, bilinçli veya bilinçsiz olarak şu mesajı alır: Başka biri de ilgileniyor, dolayısıyla senin değerin benim gözümde sorgulanıyor.

Narsist burada genellikle şunu da ekler: "Aslında sen benim için çok değerlisin ama beni çok yoruyorsun. Seninle devam etmek isterim ama seninle olmuyor gibi."

Bu sözler, partnerin kafasında bir kazan-kaybet oyunu başlatır: “Daha uyumlu olursam, onu kaybetmem.” Ve işte tam bu noktada narsistin bal tuzağına düşülmüş olur.

Artık narsist, partnerini istediği şekilde yönlendirecek, ilişkide söz hakkını elinden alacak ve bu düzeni sürdürmek için zaman zaman üçüncü kişiyi açık veya gizli tehdit olarak kullanacaktır. Kurban partner, bir noktada bu durumun kendisine zarar verdiğini fark etse de, kaybetme korkusuyla boyun eğmeye devam eder. Bu döngü, kurbanın benliğini, ruhunu ve insanlık onurunu adım adım tüketene kadar sürer.

Genellikle narsistin üçgenlediği üçüncü kişi, asıl kişiden daha “alt seviyededir.” Yönetilmesi ve kontrol edilmesi kolay biri seçilir ki, asıl partnerin odağı narsiste kaymasın. Üçgenleme bittiğinde veya üçüncü kişi işlevini yitirdiğinde, narsist onu kolayca hayatından çıkarabilir.

Üçgenlemenin Kurbana Etkileri

Üçgenleme, kurbanın zihinsel sağlığı üzerinde ciddi sonuçlar doğurabilir:

• Düşük Benlik Saygısı: Sürekli olarak rekabet hissi ve yetersizlik duygusu yaşama.

• Kafa Karışıklığı ve Güvensizlik: Kendi algılarına şüpheyle bakma (gaslighting ile birlikte görülebilir).

• Kaygı ve Stres: İlişkinin sürekli tehlikede olduğu hissi.

• İzolasyon: Üçüncü tarafa ve hatta narsiste karşı güvensizlik nedeniyle yalnız hissetme.

  
  

Başa Çıkma Yolları

Makale, narsistik üçgenlemeye maruz kalan kişilere şu önerilerde bulunuyor:

1. Duygusal Tepki Vermeyi Bırakın: Narsisistin aradığı şey duygusal reaksiyonunuzdur. Duruma "taş duvar" (gray rock) gibi tepki vererek, manipülasyonun besinini kesin.

2. Sınırlar Belirleyin: Narsisistin üçüncü taraf hakkında konuşmasını engelleyin veya bu tür sohbetlerden uzaklaşın.

3. Gerçeği Kabul Edin: Sorunun sizde değil, narsisistin manipülatif davranışlarında olduğunu anlayın.

4. Destek Alın: Bir terapist veya güvendiğiniz bir destek ağı ile konuşmak önemlidir.

5. Kendi değerinizin farkında olun: Narsist, sizi kendi değerinizi sorgulatacak şekilde yönlendirmek ister. Kendi değerinizin farkında olmak, manipülasyonlara karşı en güçlü kalkanınızdır.

   
   

Narsist üçgenleme, ilişkilerde manipülasyonun en karanlık yönlerinden biridir. Bilinçli farkındalık, sınır koyma ve kendini koruma, bu oyunun kurbanı olmamak için en güçlü araçlardır. Unutmayın; kendi değeriniz, hiçbir narsistin oyununa kurban edilemez.